Kamu alımlarını düzenleyen mevzuatlarda Avrupa Birliği (AB) uyum süreci çerçevesinde önemli değişiklikler yapılması planlanıyor. Özellikle ulaştırma, enerji, su ve elektronik iletişim gibi büyük bütçelerin ayrıldığı sektörlerde uygulanacak yeni düzenlemeler, 2025’in ilk çeyreğinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) sunulacak. Orta Vadeli Program (OVP) kapsamında yer alan bu düzenlemeler, kamu ihalelerinde sertifika sistemi ve yeni ihale yöntemleri gibi önemli yenilikleri de beraberinde getirecek.
AB Mevzuatına Uyum ve Sertifika Sistemi
Yeni yasa tasarısının en dikkat çeken özelliklerinden biri, AB mevzuatına uyumlu olarak sektörel kamu alımlarında sertifika sisteminin getirilmesi olacak. Bu sistemde, kamu ihalelerine katılmak isteyen firmalar yetkinliklerine göre önceden incelenecek ve hangi alanda hangi işi üstlenebilecekleri belirlenecek. Sertifika alan firmalar, ihale sürecine katılma hakkı elde edecek ve süreç boyunca sıkı bir denetime tabi tutulacaklar. Bu sayede, büyük çaplı projelerde verimlilik artırılacak ve denetim mekanizmaları daha etkin bir şekilde işleyecek.
Sektörel Kamu Alımları İçin Yeni İhale Yöntemleri
Sektörel kamu alımlarına yönelik düzenlemelerle, mevcut Kamu İhale Kanunu'ndan farklı olarak özel nitelikli ve yüksek bütçeli ihalelere imkan sağlanacak. AB direktifleriyle uyumlu hazırlanan bu yeni düzenlemede iki önemli ihale yöntemi dikkat çekiyor:
Yenilikçi İşbirliği Usulü: Bu yöntemle, piyasada temin edilemeyen mal ve hizmetlerin geliştirilmesi için firmalarla işbirliği yapılabilecek. Ar-Ge ve hizmet geliştirme projelerine dayalı olarak ihaleler gerçekleştirilecek ve birden fazla yükleniciyle çalışma imkanı tanınacak.
Rekabetçi Müzakere Yöntemi: Mevcut çözümlerle karşılanamayan özgün hizmet ve ürün taleplerinde, firmalarla görüşmeler yapılarak ihale süreci yürütülecek. Bu modelde, yeterlilik başvurusu yapan firmalar arasından uygun görülenler müzakereye davet edilecek.
Geçmişte Hazırlanan Taslak Yeniden Gündemde
2021 yılında sektörel kamu alımlarıyla ilgili bir taslak hazırlanmış ancak daha sonra rafa kaldırılmıştı. OVP ile bu taslak yeniden gündeme geliyor ve düzenlemelerin 2025'in ilk çeyreğinde yasalaşması bekleniyor. Yeni düzenleme, belediyeler hariç kamu kurumları, kamu iktisadi teşebbüsleri (KİT) ve kamuya ait şirketlerin alımlarını kapsayacak. Ayrıca, kamu ihalelerinde dijitalleşme, yenilikçilik ve sürdürülebilirlik gibi unsurların da bu düzenlemelerle destekleneceği belirtiliyor.