İktisat ya da ekonomi, herkesin günlük yaşamında en az bir kez ilgisini çeken, belki de kendi çevresinde konuştuğu konulardan biridir. Örneğin; “Bugün dolar ne kadar?” ya da “Altın fiyatları artacak mı?” gibi sorular, ekonomiyle ilgilenen kişilerin günlük sohbetlerinde sıkça karşımıza çıkar. İşte tam da bu noktada iktisatçı ya da ekonomist unvanına sahip olan kişiler devreye girer. Bu profesyoneller, ekonomiyi analiz eder, verileri yorumlar ve topluma ya da şirketlere stratejik tavsiyeler sunar.
Peki, İktisatçı ya da Ekonomist olmak için ne gerekir? Bu mesleğe adım atmak için hangi adımlar izlenmelidir? Bu yazımızda, bu sorulara yanıt vererek, iktisatçı olma yolundaki süreci detaylıca inceleyeceğiz.
İktisatçı ve Ekonomist Kimdir?
İktisatçı ya da ekonomist olmak, genellikle iktisat ya da ekonomi bölümü mezunu olmayı gerektirir. Bu bölümler, ekonomi ile ilgili teorik bilgileri öğrencilere aktaran ve pratikte ekonomiyi analiz edebilen bireyler yetiştirmeyi amaçlayan akademik programlardır. İktisatçı ya da ekonomist, özellikle finans, makroekonomi, microekonomi, istatistik gibi derslerle ekonomiyi daha derinlemesine anlamaya çalışır.
Ayrıca, sadece 4 yıllık İktisat bölümü değil, 2 yıllık ön lisans programlarıyla da ekonomist unvanı alınabilir. Bu noktada, ön lisans programlarından mezun olan öğrenciler, Dikey Geçiş Sınavı (DGS) ile 4 yıllık bölümlere geçiş yaparak, eğitimlerini tamamlayabilirler.
İktisatçı Olmak İçin Hangi Eğitimleri Almak Gereklidir?
İktisatçı ya da ekonomist olmak için en yaygın yol, üniversitelerin İktisat veya Ekonomi bölümlerinden mezun olmaktır. Bununla birlikte, ekonomist olmanın başka yolları da vardır:
- Ön Lisans Eğitimi: 2 yıllık İktisat bölümü veya Ekonomi bölümü mezunları da ekonomist unvanını alabilirler. Ancak, bu mezunların genellikle kariyer olanakları, 4 yıllık bölümlerden mezun olanlara göre daha sınırlıdır.
- DGS ile 4 Yıllık Fakültelere Geçiş: 2 yıllık İktisat ya da Ekonomi bölümü mezunları, Dikey Geçiş Sınavı (DGS) ile 4 yıllık fakültelere geçiş yaparak daha kapsamlı bir eğitim alabilir ve kariyer fırsatlarını artırabilirler.
Ekonomist Olmak İçin Hangi Bölüm Okunmalı?
Ekonomist olmak için en uygun bölümler, üniversitelerin İktisat, Ekonomi ve Finans gibi bölümleridir. Bu bölümler, öğrencilere ekonomik analiz yapma, ekonomik verileri yorumlama, finansal raporlar hazırlama gibi beceriler kazandırır. Ayrıca, İşletme ve Uluslararası İlişkiler gibi bölümler de ekonomiyle ilgili bazı dersler sunar ve bu bölümler de ekonomistlik yolunda bir tercih olabilir.
- İktisat Bölümü: Ekonomiyi, mikro ve makro düzeyde ele alan, teorik ve pratik bilgileri harmanlayan bir bölümdür. Ekonomist olmak için en yaygın tercih edilen bölümdür.
- Ekonomi Bölümü: Ekonominin temel prensiplerini öğrenmek ve ekonomik sorunlara çözüm üretmek amacıyla en uygun bölümdür.
- Finans Bölümü: Finansal piyasalara dair analizler yapmak isteyen öğrenciler için idealdir.
Ekonomist Nasıl Olunur?
Ekonomist olmak için öncelikle üniversitelerin ilgili bölümlerinden mezun olmak gereklidir. Bu eğitimi aldıktan sonra Dikey Geçiş Sınavı (DGS) ile daha yüksek eğitim seviyelerine çıkılabilir. KPSS ve A grubu sınavlarına girerek, kamu sektöründe görev alabilirsiniz. Ayrıca, özel sektörde çalışmak isteyen ekonomistler için birçok fırsat mevcuttur.
Ekonomist Ne İş Yapar?
Ekonomistlerin görevleri, çalıştıkları alana göre farklılık gösterir. Genel olarak ekonomistler şunları yaparlar:
- Ekonomik Araştırma ve Analiz: Ekonomistler, ekonominin genel durumunu analiz eder, ekonomik verileri inceleyerek gelecekteki ekonomik eğilimleri tahmin eder.
- Politika Önerileri Geliştirme: Devletin ekonomi politikalarını oluşturmasına yardımcı olur.
- Finansal Analiz: Yatırım yapılacak sektörleri ve firmaları inceleyerek, şirketler için stratejik kararlar alır.
- Ekonomik Raporlama: Şirketler ve devlet kurumları için raporlar hazırlar, ekonomik verilerle ilgili sunumlar yapar.
Ekonomist Nerede Çalışır?
Ekonomistler, geniş bir yelpazede çeşitli sektörlerde çalışabilirler. Çalışabilecekleri alanlar şunlardır:
- Kamu Sektörü: Ekonomistler, devlet kurumları ve uluslararası kuruluşlarda görev alabilir. Özellikle TÜİK, Merkez Bankası, Hazine ve Maliye Bakanlığı gibi kurumlardaki pozisyonlar ekonomistlere açıktır.
- Özel Sektör: Bankalar, yatırım şirketleri, finansal danışmanlık firmaları gibi yerlerde finansal analiz yapabilirler.
- Uluslararası Kuruluşlar: Dünya Bankası, IMF, Avrupa Merkez Bankası gibi küresel kuruluşlarda görev alabilirler.
- Akademik Kariyer: Üniversitelerde öğretim üyeliği yapabilirler.
Ekonomist İş İlanları
Günümüzde ekonomist arayışı oldukça yaygın. İktisatçıların çalışabileceği alanlar arttıkça, ekonomistlere olan talep de artmaktadır. Ekonomistler, finansal analiz yapabilen, ekonomik raporlar hazırlayabilen ve stratejik kararlar alabilen uzmanlar olarak her sektörde iş bulabilirler. İŞKUR, LinkedIn gibi platformlarda ekonomist iş ilanları sıklıkla yayınlanmaktadır.
Ekonomist Maaşları
Ekonomistlerin maaşları, çalıştıkları sektöre, deneyimlerine ve görev aldıkları pozisyona göre değişiklik gösterebilir. Ancak, ekonomistlerin maaşları genellikle oldukça yüksektir. Özellikle devlet ve özel sektör ekonomistlerinin maaşları arasında farklar olabilir. Kamu sektöründe TÜİK ve Merkez Bankası gibi kurumlarda çalışan ekonomistler, özel sektördeki profesyonellere kıyasla daha yüksek maaşlar alabilirler. 2024 yılı itibariyle ekonomist maaşları yaklaşık olarak şu aralıkta değişmektedir:
- Devlet Sektörü: 35.000 TL – 55.000 TL arası
- Özel Sektör: 30.000 TL – 50.000 TL arası
Ünlü Ekonomistler
Dünyada tanınmış ve ekonomiye katkı sağlamış birçok ünlü ekonomist bulunmaktadır. Bunlardan bazıları:
- John Maynard Keynes: 20. yüzyılın en önemli ekonomistlerinden biridir ve Keynesyen Ekonomi teorisinin kurucusudur.
- Milton Friedman: Serbest piyasa ekonomisinin savunucusu ve monetarist okulunun önde gelen isimlerinden biridir.
- Adam Smith: Modern ekonominin babalarından biri olarak kabul edilen ve serbest piyasa anlayışını benimseyen bir ekonomisttir.